BOYA-BADANA-TAMİR

Evinizi boyama'nız gerekiyor. Ama bunun size ne kadara mal olacağını bilmiyorsunuz. Hangi boyayı almalı, nasıl boyamalı, ne tür renkler seçmelisiniz? Bir de boya yaparken dikkat etmeniz gerekenler neler?
 
Yaz mevsimi evi boyama'nın en iyi zamanı. Duvarlarınızı yeniden renklendirmek, evinizin havasını değiştirmek için karar verdiniz; ama bunun size neye mal olacağını bilmiyor ve hangi oda için nasıl bir boya yaptıracağınıza, ne tür bir boya kullanacağınıza daha karar vermediyseniz bize kulak vermelisiniz. Hele bir de boyacı ile anlaşmak yerine evinizi kendiniz boyamaya kalkışacaksanız önemli ipuçları bulabilirsiniz.

Boya yapmaya karar verdikten sonra renk tercihinden önce hangi tür boya kullanacağınıza karar vermelisiniz. İç mekanlar için fiyatı daha uygun olduğu için çoğunlukla plastik boya kullanılıyor. Ancak renklerin daha kaliteli ve parlak görünmesini istiyorsanız saten boya da yapabilirsiniz. En parlak renkleri veren ise yağlı boya. Ancak bu, duvarlar için değil de daha çok ahşap ve metal yüzeyleri boyamak için uygun olur.

Boya yaparken bu uyarılara dikkat edin

Öncelikle tüm halı, ahşap ve mobilyaların üzerini koruyucu ile kapatın ve tüm malzemelerinizi hazırlayın.

Boya uygulamasında en önemli kural daima aynı sistemde aynı markaya ait ürünlerin kullanılmasıdır.

Seçtiğiniz malzemenin uygulama talimatlarına mutlaka uyun.

Hiçbir boyayı kirli ve nemli yüzeylere uygulamayın.

Uygulamaya geçmeden önce, boyayı ambalajında uygun bir malzeme ile karıştırın.

Ahşap koruyucu, selülozik dolgu verniği ile epiksi grubu ürünleri ise ambalajında karıştırdıktan sonra başka bir kaba alıp tekrar karıştırın.

Boyaları çok sıcak ve çok soğuk ortamlarda uygulamayın. Boyama işlemini ince katlar halinde yapın. Boyaya toz veya sıvı katkı yapmayın ve ambalaj üzerinde belirtilen inceltme oranından daha fazla inceltmeyin.

İyi yapışmasını sağlamak için parlak yüzeyi mutlaka matlaştırmalısınız.

Artan boyayı tekrar kullanabilmek için boyaya yüzeyini örtecek kadar kendi incelticisinden ekleyin ve karıştırmadan ağzını kapatıp serin bir yerde saklayın.

İkinci katı boyamak için beklerken, fırçaları temizlemenize gerek yok. Naylon ile sararsanız, günlerce esnek ve nemli kalır.

Kazınmış boyalı yüzeyleri düzeltmek için pamuklu bezler kullanın, fırçaya gerek yoktur.

Yağ lekelerini çıkarmak için, temiz beyaz ispirto kullanın yumuşak bir bezle sürün ve ovun.

Boya artmış tenekeleri saklamadan önce, tenekenin çevresine, boya düzeyinde bir çizgi çizin. Baktığınızda kalan miktarı görebilirsiniz.

Boya tenekesi boyunca bir tel gerin ve kulpun her iki ucuna bağlayın. Fırçanızı bu telin üstüne bırakabilirsiniz ve böylece boya tenekenin içine damlar. Ya da, fırçanın sapına delik açın ve bir kalemi buradan geçirip iki ucu kutunun kenarına gelecek şekilde koyun.

Uygulama sırasında sıçrayan boyalardan korunmak için, kapı kollarını ve tertibatları alüminyum folyo ya da plastik streç ile kaplayın.

Eğer yağlı boya, kullanıyorsanız, yeni boya fırçasını kullanmadan önce 24 saat bezir yağı içinde bekletin. Bu onun daha uzun ömürlü olmasını ve daha kolay temizlenmesini sağlayacaktır. (Kullanmadan önce, fırçadaki bezir yağını beyaz ispirto ile temizleyin.)

Rulo kullanırken boya tepsinizi, boyayla doldurmadan önce bir polietilen poşet ya da alüminyum folyo ile kaplayın. Bu, iş bittiği zaman atılabilir ve yıkama işini en aza indirir.

Tavanları boyarken, sıçrayan boyalardan korumak için, lambaların etrafına bir polietilen ya da kağıt poşet bağlayın. Ama ışıkları kapatmayı unutmayın.

Boyama işine, yukarıdan başlayarak, aşağıya doğru devam ediniz.

Yağmurlu havalarda dışarıda boya yapmayın.

Kirli ve yağlı satıhları boyamadan önce mutlaka temizleyiniz.

Sıcak bölgelere boya sürmeyiniz.

Kalın tek kat boya tatbik etmek yerine, ince iki kat uygulamayı tercih edin.

Astar boya nasıl çekilmeli?

Astar, yüzey emiciliğini azalttığı için boya sarfiyatını da azaltır. Difüzyon kabiliyeti fazla olduğu için boya ile yüzey arasında aderansı yani kuru film tabakasının yüzey üzerinde kabarmadan, ince tabakalar halinde kalkmadan veya çatlamadan durma kabiliyetini artırır. İnce yapısından dolayı yüzeye derinlemesine nüfuz eder. Boya filminin örtücülüğüne yardımcı olur. Genellikle beyaz renklidir. Koyu rengi bir miktar kırar. Yüzeyin özelliğine göre farklı astar kullanmanız gerekiyor. Ham yüzeylerde (sıva), su veya solvent bazlı boya ile boyanmış ve renk değişikliği yapmak istediğiniz yüzeylerde ve her tür su bazlı boyama işleminde farklı bir astar; emiciliği fazla olan, pürüzlü yüzeylerde, macunlu iç yüzeylerde şeffaf astar; tozlu yüzeylerde, alçı, sıva ve saten alçı uygulanmış yüzeylerde ise saten alçı astarı kullanın. Toz ve gevşek tabakaları temizledikten sonra astarı kuru yüzeye uygulayın. Astar uyguladıktan 6–12 saat sonra, yani tamamen kuruduğundan emin olunca iç cephe boyasını uygulayabilirsiniz. 
 
Boya öncesinde temizlik yapılmalı mı?

Boyamaya başlamadan önce en önemli iş yüzey hazırlığıdır. Kolay ve dayanıklı bir boyama için yüzeydeki eski boya ve kâğıt kalıntılarını çıkartın, yüzeyi zımparalayıp oluşan tozları silin. Kir ve lekeleri deterjanlı su ile temizleyip kurutun. Küçük çatlak ve delikleri uygun bir macun ile doldurun ve ardından tüm yüzeye üzerine uygulanacak boyaya uygun bir astar uygulayın.

Boyaların fiyatları ne kadar?

Boyaların fiyatları her şeyde olduğu gibi kalitesine göre değişiyor. İyi bir saten boyanın 5 kilogramı 18 milyon lira. 3,5 kilogram plastik boyanın fiyatı ise 4 ile 14 milyon lira arsında değişiyor. Tüm boya kutularının üzerinde ne kadar genişlikte bir yüzey için yeterli olacağı yazar. Bunun için duvarlarınızın genişliğini ve yüksekliğini hesaplamanız lazım. Tecrübeli boyacılar 20 kilogram boyanın 130 metrekare bir evin duvarlarına rahatlıkla yeteceğini söylüyorlar. Öncelikle yüzeye uygun bir boya seçin ve yardımcı malzeme gerekiyorsa yüzeye ve boyaya uygun olmasına dikkat edin.

Pahalı ile ucuzun farkı nedir?

Boya satın alırken ucuza kaçmayıp kaliteli olanı tercih edin. Ucuz ve kalitesiz boyalar metrekare bazında kaliteli boyalarla aynı maliyete gelir. Ancak az bir fiyat için yapılan tasarruf ileride büyük zararlara sebep olabilir. Piyasada her kalitede boya, astar ve tiner bulunabilir. Ancak uygulamada daha iyi sonuç almak için yüzeye uygun boya, astar ve tiner kullanılması gerekir. Boya seçerken TSE standartlarını taşıyan, üretici firması ISO 9000 belgesine sahip olan boyaları tercih edin. İç ve dış mekanlarda kullanacağınız rengin mekana uygun olup olmadığını küçük bir yüzeyde deneyin.

Ne tür malzeme alınmalı?

Evi boyamak için boya ile birlikte iyi bir fırça, astar, zımpara kâğıdı, spatula gibi malzemeler de almanız lazım. Boya yapacağınız yüzey yeni ise, çimento reaksiyonunun tamamlanması için en az dört hafta bekleyip sonra boya uygulaması yapmalısınız. Daha önce uygulanırsa boyada dökülmeler oluşur.